سنتز چند جزئی 9-آریل-2H-زانتن-8،1(2H)-دیون های دارای پل دی آزو جدید با استفاده از مایع یونی [BDBDMIm]HSO4

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه شیمی، دانشکده علوم پایه،دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران

2 دانشگاه پیام نور، گروه شیمی، تهران، ایران

چکیده

در این تحقیق، سنتز ده ماده رنگزای آزو جدید از خانواده 9-آریل-1H-زانتن-8،1(2H)-دیون ها با استفاده از یک هم ارز سالیسیل آلدهید های دارای پل دی آزو و دو هم ارز دی مدون در مایع یونی′3،3-(بوتان4،1-دی ایل)بیس(2،1-دی متیل-1H-ایمیدازول-3-اوم) هیدروژن سولفات ([BDBDMIm]HSO4) با بازده بالا و زمان کوتاه واکنش، گزارش شد. در این تحقیق از آلدهید های دارای اتصال آریل دی آزو حاوی استخلاف های الکترون کشنده (مانند نیترو و هالوژن) و یا آریل دی آزو های با استخلاف های الکترون دهنده (نظیر متیل و متوکسی) استفاده شد. این واکنش ها با بازده بالا % 95-82 و زمان کوتاه انجام شدند و زانتن های متناظر را تولید کردند. این روش دارای چندین مزیت است که از آن جمله می توان به، دوستدار محیط زیست بودن، شرایط ملایم انجام واکنش، واکنش در دمای اتاق، عدم نیاز به کاتالیزگر و حلال آلی و سادگی روند جداسازی محصول اشاره کرد.. ساختار همه ترکیبات با طیف سنجی زیر قرمز ، 1HNMR ، 13CNMR و تجزیه عنصری تعیین شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Multicomponent synthesis of novel azo-linked 9-Aryl-1H-xanthene-1,8(2H)-diones using ionic liquid [BDBDMIm]HSO4

نویسندگان [English]

  • mohammad nikpassand 1
  • leila Zare Fekri 2
1 Department of Chemistry, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran
2 Department of Chemistry, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The synthesis of ten novel azo dyes derived from 9-Aryl-1H-xanthene-1,8(2H)-dione derivatives from one equivalent of azo-linked salicylaldehydes and two equivalent of dimedone in the presence of 3,3'-(butane-1,4-diyl)bis(1,2-dimethyl-1H-imidazol-3-ium)hydrogensulfate, as a green media, in short reaction time and high yield is reported. Azo-linked aldehydes containing electron withdrawing groups (such as nitro and halide) or electron releasing groups (such as methyl and methoxy group) were employed and reacted well to give the corresponding xanthenes in the yields ranging from 82 to 95%. This method provides several advantages such as environmental friendliness, solvent free, simple work-up, and mild reaction condition. All of synthesized compounds were characterized by FT-IR, 1HNMR and 13CNMR spectroscopy and elemental analyses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multicomponent reaction
  • Dimedone
  • Xanthene
  • Ionic liquid

مراجع

[1]. T. Ueno, T. Honda, T. Jinboand, Chemical Abstracts, 106 (1987) 176.

[2]. H. Sato, M. Tsuzuki, H. Sato, Chemical Abstracts, 35 (1990) 112.
[3]. E. A. Schneider, Wrightman, F. Phytohormones and Related Compounds: A Comprehensive Treatise 1 (1978), 29-105.
[4]. T. Hideo, Jpn. Tokkyo Koho JP 56005480, 1981; Chemical Abstracts, 95 (1981) 80922b.
[5]. Lambert, R. W.  Martin, J. A.  Merrett, J. H.  Parkes, K. E. B. Thomas, G. J. PCT Int. Appl. WO 9706178. 1997; Chemical Abstracts, 126 (1997) 212377y.
[6]. W. H. Frishman, The New England Journal of Medicine, 308 (1983) 940.
[7]. A. Brossi, S. Teitel, G. V. Parry, Chapter 3 The Ipecac Alkaloids. The Alkaloids, 13 (1971) 189.
[8]. E. Schlittler, Chapter 13 Rauwolfia Alkaloids with Special Reference to the Chemistry of Reserpine. The Alkaloids, 8 (1965) 287.
[9]. E. A. Kolodina, M. Shvartsberg, N. P. Gritsan, Mendeleev Communications, 18 (2008) 302.
[10]. B. A. Hess Jr., L. J. Schaad, C.W. Holyoke Jr, Tetrahedron 28 (1972) 3657.
[11]. M. Balon, M. C. Carmona, M. A. Munoz, J. Hidalgo, Tetrahedron, 45 (1989) 7501.
[12]. K. Deres, C. H. Schroeder, A. Paessens, S. Goldmann, H. J. Hacker, O. Weber, T. Kramer, U. Niewoehner, U. Pleiss, J. Stoltefuss, E. Graef, D. Koletzki, R. N. A. Masantschek, A. Reimann, R. Jaeger, R. Grob, B. Beckermann, K. H. Schlemmer, D. Haebich, H. R. Waigmann, Science, 299 (2003) 893.                         
[13]. I. Couto, I. Tellitu, E. Domínguez, Arkivoc,(2011) 115.
[14]. D. R. Duguay, M. T. Zamora, J. M. Blacquiere, F. E. Appoh, C. M. Vogels, S. L. Wheaton, F. J.  Baerlocher, A. Decken, S. A. Westcott, Central European Journal of Chemistry, 6 (2008) 562.
[15]. B. B. Bhowmik, P. Ganguly, Spectrochimica Acta Part A, 61 (2011) 1997.
[16]. R. M. Ion, A. Planner, K. Wiktorowicz, D. Frackowiak, Acta Biochimica Polonica, 45 (1998) 833.
[17]. C. G. Knight, T. Stephens, Biochemical Journal, 258 (1989) 683.
[18]. G. Casiraghi, G. Casnati, M. Cornia, Tetrahedron Letters, 14 (1973) 679.
[19]. C. W. Kuo, J. M. Fang, Synthetic Communications,31 (2006) 877.
[20]. A. Jha, J. Beal, Tetrahedron Letters, 45 (2004) 8999.
[21]. B. Dos, K. Laxminarayana, M. Krishnaiah, Y. Srinivas, Synlett 12 (2007) 3107.
[22]. B. Rajitha, B. Sunil Kumar, Y. Thirupathi Reddy, P. N. Reddy, N. Sreenivasulu, Tetrahedron Letters, 46 (2005) 8691. 
[23]. M. Seyyedhamzeh, P. Mirzaei, A. Bazgir, Dyes and Pigments, 76 (2008) 836.
[24]. G. H. Mahdavinia, Sh. Rostamizadeh, A. M. Amani, Z. Emdadi, Ultrasonics Sonochemistry, 16 (2009) 7.
[25]. G. Song, B. Wang, H. Luo, L. Yang, Catalysis Communications, 8 (2007) 673.
[26]. L. Nagarapu, S. Kantevari, V. C. Mahankhali, S. Apuri, Catalysis Communications, 8 (2007) 1173.
[27]. M. A. Pasha, V. P. Jayashankara, Bioorg. Med. Chem. Lett. 17 (2007) 621.
[28]. W. Su, D. Yang, C. Jin, B. Zhang, Tetrahedron Letters, 49 (2008) 3391. 
[29]. J. V. Madhav, Y. T. Reddy, P. N. Reddy, M. N. Reddy, S. Kuarm, P. A. Crooks, B. Rajitha, Journal of Molecular Catalysis A: Chemical, 304 (2009) 85.
[30]. M. Dabiri, M. Baghbanzadeh, M. Sh. Nikcheh, E. Arzroomchilar, Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 18 (2008) 436.
[31]. M. A. Bigdeli, M. M. Heravi, G. H. Mahdavinia, Journal of Molecular Catalysis A: Chemical, 275 (2007) 25.
[32]. M. R. Yazdanbakhsh, H. Yousefi, M. Mamaghani, E. O. Moradi, M. Rassa, H. Pouramir, M. Bagheri, Journal of Molecular Liquids, 169 (2012) 21.  
[33]. A. Mohammadi, M. R. Yazdanbakhsh, N. Mahmoodi, Progress in Color, Colorants and Coatings, 5 (2012) 23.
[34]. E. O. Moradi-e-Rufchahi, M. R. Yazdanbakhsh, Journal of Color Science and Technology, 4 (2010) 83.
[35]. M. Nikpassand, L. Zare Fekri, P. Farokhian, Synthetic Communications, 45 (2015) 2303.
[36]. N. V. Plechkova, K. R. Seddon, Chemical Reviews, 37 (2008) 123.
[37]. P. A. Z. Suarez, J. Dupont, Journal de Chimie Physique, 95 (1998) 1626.
[38]. D. J. Adams, P. Dyson, S. T. Taverner, Chemistry in Alternative Reaction Media, John Wiley & Sons Ltd, (2004).
[39]. M. J. Earle, K. R. Seddon, Pure and Applied Chemistry, 72 (2000) 1391.
[40]. V. I. Parvulescu, C. Hardacre, Chemical Reviews, 107 (2007) 2615.
[41]. M. Nikpassand, M. Mamaghani, F. Shirini K. Tabatabaeian, Ultrasonics Sonochemistry, 17 (2010) 301.
[42]. L. Zare Fekri, M. Nikpassand, K. Hassanpour, Current Organic Chemistry, 12 (2015) 76.
شیمى کاربردى روز
دوره 14، شماره 51
تیر 1398
صفحه 325-336

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار