بررسی آزمایشگاهی تاثیر غلظت یون ها، دمای زماندهی و pH محلول اصلاح گر ترشوندگی سطح سنگ کربناته با روش اندازه گیری زاویه تماس

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 انستیتو مهندسی نفت، دانشگاه تهران، ایران

4 گروه شیمی کاربردی، دانشگاه سمنان، ایران

5 پژوهشگاه صنعت نفت، پژوهشکده علوم و تکنولوژی پلیمر، تهران، ایران

چکیده

در مخازن کربناته شکافدار به دلیل حالت ترشوندگی سنگ و متراکم بودن شبکه ماتریس سنگ، بازده بازیابی نفت پایین می باشد. یکی از راهکارهای موثر در افزایش بازیابی نفت در این مخازن، تغییر ترشوندگی سنگ از حالت نفت دوست به آب دوست است. در این پژوهش تاثیر یون های مختلف محلول در آب، دمای زماندهی و pH محلول اصلاح گر ترشوندگی بر حالت ترشوندگی سنگ کربناته آهکی با استفاده از آزمایش زاویه تماس بررسی شده است. همچنین سعی شده است که مدلی برای رفتار یون ها با سطح سنگ با استفاده از نتایج زاویه تماس ارائه شود. نتایج نشان داد که یون های Ca2+، Mg2+ و SO42- ترشوندگی سنگ کربناته را از حالت نفت دوست به آب دوست تغییر می دهند و آب دوستی بیشتر هنگامی که یون ها با هم در آب وجود داشته باشند؛ حاصل می شود. مشاهده شد که زاویه تماس در حالتی که غلظت دو یون Mg2+ و SO42- در محلول اصلاح گر ترشوندگی با هم افزایش یابند کمتر از حالتی است که فقط غلظت یک یون افزایش یابد. همچنین افزودن نمک NaCl به محلول اصلاح گر ترشوندگی در تمام حالات سبب افزایش زاویه تماس و نفت دوستی بیشتر سنگ کربناته شد. افزایش دمای زماندهی سنگ ها در محلول های اصلاح گر ترشوندگی، سبب دفع اسید های چرب جذب شده بر روی سطح و آب دوستی بیشتر سطح شد. مشاهده شد که pH محلول اصلاح گر ترشوندگی تاثیر زیادی بر ترشوندگی سنگ کربناته دارد و تغییر pH از 3 تا 10، حالت ترشوندگی را تغییر می دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Experimental Investigation of the effect ions concentration, aging temperature and pH on Wettability alteration Process in Carbonate Rocks by Contact Angle Measurement

نویسندگان [English]

  • Saeb Ahmadi 1
  • Mohsen Vafaie Sefti 2
  • Alireza Bahramian 3
  • Esmael Zanjiri 4
  • Khosrow Jarrahian 5
1
2
3
4
5
چکیده [English]

Naturally fractured carbonate reservoirs have very low oil recovery efficiency owing to their wettability and tightness of matrix. Recovery efficiency can be considerably improved by changing reservoir rock wettability from oil-wetting to water-wetting state. In this work, the effect of different ions, pH, and temperature on wettability of carbonate rocks was investigated by means of contact angle measurements. The results indicate that the Ca2+, Mg2+ and SO42- ions can change the wetting state of carbonate rocks toward water-wetting, both individually and when they are mixed. According to our measured contact angle data, simultaneous increase of the concentration of both Mg2+ and SO42- ions has positive impact on wettability alteration of the carbonate surface more than that of obtained by variation of individual ions. It is also found that addition of NaCl salt changes the wettability to more oil-wetting. We did, moreover, measure the impact of temperature on the wettability change of the carbonate surface. It is observed that higher temperatures result in water-wet surfaces, owing to facilitating fatty acid desorption. However, the impact of pH on wettability alteration is found to be complex, resulting in various wettability states by changing pH from 3 to 10.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wettability
  • Oil-wet
  • Water-wet
  • Contact angle