مقایسه ترکیبات و اثرات آنتی اکسیدانی اسانس صمغ دو گونه باریجه و باریجه هزارمسجد

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه شاهد، تهران، 3319118651، ایران

چکیده

باریجه و باریجه هزارمسجد به ترتیب با نام‌های علمی Ferula gummosa و Ferula latisecta دو عضو بومی ایران از خانواده چتریان و با کاربردهای مختلف محلی هستند. هدف این مطالعه ارزیابی و مقایسه ترکیبات شیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس‌های استخراج شده از صمغ این دو گونه می باشد. اسانس‌ها با استفاده از دستگاه کلونجر به دست آمد و ترکیبات شیمیایی آن‌ها با استفاده از روش‌های GC-MS و GC-FID شناسایی و اندازه گیری کمی شد. فعالیت آنتی اکسیدانی غلظت‌های مختلف اسانس‌ها با استفاده از دو روش مهار رادیکال‌های آزاد DPPH و همچنین مهار رادیکال‌های ABTS اندازه گیری شد. 39 ترکیب در اسانس استخراج شده از باریجه هزارمسجد شناسایی شد. اجزای اصلی آن شامل بتا-پینن (7/30%)، آلفا-پینن (1/25%)، آلفا-فرولن (4/6%)، و آلفا-بیزابولول (3/6%) شناسایی می-باشند. از سوی دیگر، 44 ترکیب در اسانس استخراج شده از صمغ باریجه شناسایی شد. اجزای اصلی این اسانس نیز شامل بتا-پینن (2/50%)، آلفا-پینن (7/9%)، دلتا-3-کارن (9/7%)، بتا-فلاندرن (9/5%) شناسایی شد. همچنین نتایج نشان داد که اسانس صمغ باریجه هزارمسجد فعالیت‌های مهاری رادیکالی قابل توجهی در برابر رادیکال‌های آزاد DPPH و ABTS به ترتیب با IC50 برابر با 86/16 و 99/6 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر دارد. درحالی که اسانس صمغ باریجه اثرات کمتری نشان داد و میزان IC50 آن در برابر رادیکال‌های آزاد DPPH و ABTS به ترتیب برابر با 72/26 و 97/13 میلی گرم بر میلی‌لیتر است. به طور کلی، این یافته‌ها نشان داد که صمغ باریجه هزارمسجد می‌تواند منبع امیدوارکننده‌ای از ترکیبات فیتوشیمیایی و فعال زیستی برای تحقیقات بیشتر در صنایع غذایی و عطر باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparison of Chemical Compositions and Antioxidant Activities of Essential Oils from Ferula latisecta and Ferula gummosa Resins

نویسندگان [English]

  • Hossein Dehghan
  • Maysam Habibi
Medicinal Plants Research Center, Shahed University, Tehran, 3319118651, Iran
چکیده [English]

Ferula latisecta and Ferula gummosa are two members of the Apiaceae family native to Iran and have various ethnobotanical applications. This study aims to evaluate and compare the chemical compositions and antioxidant activities of the essential oils extracted from F. latisecta and F. gummosa gum resins. The essential oils were obtained using a Clevenger-type apparatus, and their chemical compositions were identified and quantified using GC-MS and GC-FID methods. Antioxidant activities of the various concentrations of the essential oils were measured using DPPH and ABTS radical scavenging methods. The results showed that 39 compounds were identified in the F. latisecta resin, with major components including β-pinene (30.7%), α-pinene (25.1%), α-ferulene (6.4%), and α-bisabolol (6.3%). On the other hand, 44 compounds were identified in the F. gummosa resin, with major components such as β-pinene (50.2%), α-pinene (9.7%), δ-3-carene (7.9%), and β-phellandrene (5.9%). The essential oil from F. latisecta demonstrated significant radical inhibitory activities against DPPH and ABTS (IC50= 16.86 and 6.99 mg/mL, respectively), which were more effective than that of F. gummosa (IC50= 26.72 and 13.97 mg/mL, respectively). These findings suggest that F. latisecta resin could be a promising source of bioactive phytochemicals for further research in the food and perfume industries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ferula
  • Galbanum
  • GC
  • DPPH
  • ABTS