گیاهان دارویی منبع خوبی از ترکیبات بیولوژیکی فعال فیتوشیمیایی می باشند که به عنوان آنتی اکسیدان با رادیکال های آزاد مقابله می کنند. در این تحقیق بررسی روش های مختلف استخراج بر فیتوشیمی ، بازده اسانس و عصاره های درمنه بیابانی تازه و دوسال مانده(مانده) Artemisia deserti صورت گرفته است. گیاه Artemisia deserti از مناطق غرب استان اصفهان (ارتفاعات گلپایگان) درنیمه دوم شهریور سال 1391 برداشت شد و پس از خشک شدن و آماده سازی آزمون ها روی آن انجام شدند و بعد از دوسال مجددا مورد آزمون قرار گرفته است. اسانس و عصاره های اتانولی، متانولی و n- هگزان گیاه Artemisia deserti مانده و تازه با استفاده از روش تقطیر با آب(HD) ، تقطیر با بخار آب (SD)و استخراج از فاز جامد با ابزار سوکسله(SPE) ، استخراج و با استفاده از کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی GC-MS، اجزای تشکیل دهنده آنها تفکیک و شناسایی شدند. در مطالعات فیتو شیمیایی، برای ارزیابی خواص آنتی اکسیدانی و ترکیبات فنلی اسانس و عصاره های این گیاه از روش تخریب رادیکال های آزاد DPPH، مهار پراکسید اسیون لینولئیک اسید در سیستم بتا کاروتن - لینو لئیک اسید و روش فولین- سیوکالتیو به ترتیب استفاده شدند. عمده ترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس درمنه بیابانی(مانده وتازه) ، کامفور، 1و8- سینئول، پیپریتون و لاواندیولول بودند. نتایج بدست آمده نشان داد که عصاره ها از جمله، عصاره های متانولی و اتانولی گیاه تازه دارای بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی در آزمون مهار رادیکال های آزاد DPPH (IC50 برابر با 36/278 و 63/356 میکرو گرم بر میلی لیتر) و در ممانعت از اکسید اسیون لینو لئیک اسید عصاره های متانولی و اتانولی گیاه تازه به ترتیب (03/75 و42/72 درصد) بودند. این پارامتر ها برای بوتیل هیدروکسی تولوئن(BHT) به عنوان کنترل مثبت به ترتیب 58/27 میکرو گرم بر میلی لیتر و 30/92 درصد بدست آمدند. میزان ترکیبات فنلی برای عصاره های متانولی و اتانولی گیاه تازه به ترتیب (51/161 و 65/165میکروگرم گالیک اسید بر گرم عصاره ) بدست آمدند. نتایج بدست آمده نشان داد که قدرت آنتی اکسیدان عصاره های متانولی و اتانولی نسبت به قدرت آنتی اکسیدانی اسانس قوی تر می باشند که دلیل آن تفاوت در میزان ترکیبات فنلی آنها می تواند باشد. قدرت آنتی اکسیدانی و ترکیبات فنلی گیاه درمنه تازه بیشتر از گیاه درمنه دو سال مانده (مانده) بود.
)